Loại phân hữu cơ dùng cho cây trồng là một trong những tiêu chí quan trọng để đánh giá chất lượng rau sạch. Huy Long đã tổng hợp các loại phân bón hữu cơ dùng trong sản xuất rau sạch trong bài viết dưới đây.
- Phân biệt phân vi sinh và phân hữu cơ vi sinh
- Đầu ra cho nông sản hữu cơ
- Phân hữu cơ công nghiệp bao gồm
Phân chiết suất sinh học (Bio-extract)
Nguồn vật liệu từ cây trồng:
Thành phần bao gồm: 1kg đường hoặc rỉ mật, 3kg cây trồng (rau quả tươi).
Dụng cụ cần dùng gồm thùng nhựa hoặc chai, bình,…
Phương pháp chế biến:
- Cắt nhỏ các phần của cây rồi đem trộn chung với đường.
- Đem cho vào thùng và ấn chặt, sau đó đậy nắp kín lại.
- Quá trình để lên men từ 3 – 4 tuần.

Nguồn vật liệu từ động vật:
Thành phần bao gồm: đường hoặc rỉ mật 1kg và 1kg động vật.
Phương pháp pha chế:
- Pha phân và nước theo tỉ lệ 1/500 – 1000.
- Phun cho cây hoặc tưới ngay vào gốc hoặc thân cây.
Chú ý: Để thùng chứa ở nơi có bóng tối. Quá trình lên men càng lâu càng tốt. Có thể sử dụng như một loại phân bón. Nhưng không phải bón kết hợp với các loại phân hữu cơ khác. Tủ rơm rạ hoặc tồn dư cây trồng lên mặt luống để tăng hàm lượng chất hữu cơ.
Phân ủ (compost)
Phân ủ là loại phân hữu cơ có chứa phế phụ phẩm cây trồng và phân của gia súc.
Thành phần gồm: 2 phần phế phụ phẩm cây trồng, 1 phần phân gia súc. Và 1 gói chế phẩm vi sinh vật chế biến phân ủ.
Phương pháp ủ giống ủ phân chuồng, thời gian ủ từ 2,5 đến 3 tháng.
Cách sử dụng: bón 3-5 lần, chỉ bón khi rau đã hoàn toàn phân giải. Nên trộn lẫn với đất trước khi gieo hạt hay trồng cây con. Nên bón kết hợp cùng các loại phân hữu cơ khác trong thời gian rau sinh trưởng, phát triển.
Phân hữu cơ sinh học
Là loại phân hữu cơ được chế biến từ quá trình lên men phế phẩm cây trồng và động vật. Nhờ vào các vi sinh vật ở trong nước.
Phân được sử dụng trong giai đoạn sinh trưởng và phát triển của cây trồng. Nhằm cung cấp, bổ sung chất dinh dưỡng kịp thời, cũng như tăng lượng vi sinh vật trong đất.
Thành phần gồm: 20kg phân gà, 30kg cám gạo và 1 gói chế phẩm vi sinh vật.

Phương pháp làm khô phân hữu cơ:
- Trộn đều phân gà với cám, rồi cho chế phẩm vi sinh vật vào và trộn đều.
- Sau đó đậy kín đống phân.
- Đảo đều đống phân hàng ngày trong 1 tuần đầu, chú ý đậy kín sau khi đảo.
- Bảo quản cho đến khi khô và giữ phân khô trong bao giấy.
Phương pháp chế biến phân hữu cơ dạng lỏng:
- Trộn đều phân khô chung với nước trong thùng theo tỉ lệ 1 kg phân khô với 20l nước. Trộn thêm vào 1kg đường.
- Bơm khí trong 1 tuần và pha loãng nước 20-40 lần. Và có thể sử dụng bón cho nhiều loại cây.
Phương pháp bón: bón xung quanh gốc cây, tưới vào đất hoặc phun lên lá.
Phân ủ sinh hoạt (Bio-compost)
Là loại phân hữu cơ đã qua quá trình lên men cùng với enzyme. Có tác dụng nâng cao độ phì nhiêu đất, phân hủy chất hữu cơ trong đất thành chất dễ tiêu.
Vật liệu bao gồm: 1 enzyme, 1 đường và 1 nước. Đổ chung vào đống phân ủ gồm các nguyên liệu: 1kg vỏ trấu, 1kg tro từ vỏ trấu. Nguyên liệu đống phân có thêm 1kg phân động vật, xơ dừa; 1kg rác và 1kg rơm rạ hữu cơ.
Chế biến phân ủ sinh học:
- Trộn enzyme cùng với đường và nước đổ vào đống phân ủ.
- Trải đều đống phân ủ trên mặt đất, sau đó rải vỏ trấu hoặc rơm rạ lên. Tránh ánh nắng mặt trời trong ít nhất 5 ngày. Ngày thứ 2 và 3 thì kiểm tra nhiệt độ đống ủ. Không đảo đống phân, và sau khoảng 20 ngày thì việc ủ phân hoàn thành.
- Dùng bao để đựng phân ủ sinh học và có thể bảo quan trong thời gian dài.
K-humate hữu cơ cao cấp (phân bón qua lá và qua rễ cây)
Thành phần gồm: 18% Hunmate, 5% N, 5% P2O5, 5% K2O.
Tác dụng:
- Tăng cường khả năng đậu quả và kháng sâu bệnh.
- Tăng khả năng chịu đựng hạn hán, ngập úng.
- Tăng năng suất và phẩm chất của cây trồng.
- Góp phần giảm sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Cách sử dụng: Hòa 1,4 nắp cho bình phun dung tích 8-10 lít nước. Phun vào các loại rau như mướp đắng, ớt và dưa chuột.